Afgelopen weekend heeft Brussel besloten tot een CO2-emissieheffing voor alle burgers en bedrijven. Door een prijs te hangen aan CO2-emissie daalt de hoeveelheid energie die we verbruiken vanzelf, is de gedachte. Onbeantwoord blijft de vraag wie voor het verwijderen van de CO2 gaat betalen.
Reductie van CO2-uitstoot is de beste manier om de impact van onze leefwijze op het klimaat te verkleinen. Beprijzen van de uitstoot dient dus het goede doel. Echter, het is een gemiste kans dat de Europese overheid alleen beleid maakt op emissiereductie via emissierechten. Veel doeltreffender is het wanneer emissierechten worden gekoppeld aan de verplichting om (een deel van) de emissie uit de atmosfeer te laten verwijderen. Bijvoorbeeld door vastlegging in landbouwgrond. Door emissiereductie te koppelen aan CO2-verwijdering, maak je een échte vuist tegen klimaatverandering en krijgt de (bodem)biodiversiteit een forse oppepper.
ETS
De Europese handel in emissierechten (ETS) is een afgeschermde markt; bedrijven binnen dit systeem kunnen onderling handelen in rechten. Met de nieuwe plannen uit Brussel wordt het aantal sectoren dat binnen de ETS valt uitgebreid. Daarnaast gaan bedrijven die producten van buiten de Unie-grenzen leveren een CO2-heffing betalen.
Vrijwillige markt
Boeren die hoopten dat CO2-verwijdering op hun percelen een alternatief voor Europese emissierechten zou zijn komen tot nu toe bedrogen uit. Koolstofcertificaten uit ‘carbon farming projecten’ vinden namelijk hun weg via een ‘vrijwillige markt’. De kopers zijn bedrijven, instellingen of overheden die op basis van vrijwilligheid betalen voor het laten verwijderen van hun CO2-uitstoot. Helaas steunt of stimuleert de Nederlandse overheid deze route niet. Uitgangspunt voor het klimaatbeleid is de hoeveelheid CO2 die uit de schoorsteen komt. Daardoor staat de markt van vrijwillige koolstofcertificaten in ons land relatief in de kinderschoenen.
Bijmengen
In analogie van de discussie over het verplicht bijmengen van biomelk in de reguliere melkstroom, is het raadzaam om het systeem van CO2-emissierechten te ‘mengen’ met CO2-verwijderingscertificaten. Alleen met zo’n koppeling tussen emissie en verwijdering ontstaat er een serieuze kans voor boeren om betaalt te krijgen voor hun zeer relevante bijdrage aan klimaatverbetering. En om bedrijven en instellingen niet direct op té hoge kosten te jagen, is het compenseren van de hoeveelheid ‘niet reduceerbare CO2-emissie’ een goede eerste stap.